Alan Turing (1912-1954)

Computerpionier en codekraker

Dit is een foto van Alan Turing op 16-jarige leeftijd. De afgelopen jaren is de verguisde Engelse wiskundige Alan Mathison Turing (1912-1954) beetje bij beetje gerehabiliteerd, want in het verleden was hij stout. Zijn fout? Homoseksueel zijn in een land en een tijd waarin dat niet mocht, althans openlijk. Het tekent de fixatie van de mensheid op seks.

De wiskundige werd op 23 juni 1912 geboren in Londen en studeerde aan King’s College in Cambridge. Van 1936 tot 1938 verbleef hij in Princeton waar hij promoveerde. Alan Turing is verder een van de grondleggers van de kunstmatige intelligentie. De door hem in 1936 bedachte Turing Test was een methode om te toetsen wanneer computerintelligentie niet meer te onderscheiden is van menselijke intelligentie.

 

Turingmachine

Dit apparaat wordt vaak gezien als een voorloper van de computer. Het was bedoeld om wiskundige problemen mee op te lossen. Turing ontwikkelde het apparaat omdat hij een machine wilde maken die in theorie elke mogelijke berekening kon uitvoeren. De Turingmachine kon gegevens lezen van een lang stuk band, waarbij gebruik werd gemaakt van een tabel om de volgorde van de gevraagde bewerkingen te bepalen.

Alan Turing is verder een van de grondleggers van de kunstmatige intelligentie. De door hem in 1936 bedachte Turing Test was een methode om te toetsen wanneer computerintelligentie niet meer te onderscheiden is van menselijke intelligentie.

Enigma-codeermachine in het Imperial War Museum in Londen (Publiek Domein – wiki)

Tweede Wereldoorlog

Enigma-codeermachine in het Imperial War Museum in Londen (Publiek Domein – wiki) Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte hij op Bletchley Park waar de Government Code and Cipher School (GC&CS) van de Britse inlichtingendienst was gevestigd. Turing hield zich hier samen met zijn collega’s bezig met het ontcijferen van radiografische berichten van de Duitsers.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers een soort geheimtaal om met elkaar te kunnen communiceren. Hiervoor werd de zogenaamde Enigma-codeermachine, ook wel Schlüsselmaschine E, gebruikt. Al aan het begin van de oorlog slaagden enkele Polen er in de code te breken. De Duitsers ontwikkelden hierop een nog gecompliceerder codeersysteem. Uiteindelijk slaagden Turing en zijn team er in deze Duitse Enigma-communicatiecode te breken. Hierdoor waren de geallieerden de Duitsers vaak een stapje voor.

Homoseksualiteit

In 1952 werd Alan Turing gearresteerd vanwege homoseksuele handelingen. Die waren op dat moment in Engeland nog strafbaar. Turing kreeg de keus: chemische castratie of gevangenisstraf. De wiskundige koos voor het eerste en kreeg daarom hormonen geïnjecteerd. In 1954 pleegde hij zelfmoord door van een vergiftigde appel te eten.

Er wordt wel eens beweerd dat het logo van Apple, een afbeelding van een appel waar een hap uit genomen is, een stil eerbetoon is aan de beroemde wiskundige. Zowel de biograaf van Turing als de ontwerper van het Apple-logo ontkennen dit echter.

Rehabilitatie

In 2009 begon een groep Britten een petitie voor eerherstel voor Turing. Nog datzelfde jaar bood de Britse premier Gordon Brown namens de regering postuum zijn excuses aan Alan Turing aan.

Boek: Alan Turing, het Enigma